Nhịn ăn gián đoạn (Intermittent Fasting) đang được nhiều người xem như bí quyết giảm cân, thải độc cơ thể, thậm chí kéo dài tuổi thọ. Thế nhưng, không phải ai cũng phù hợp và không phải cứ nhịn ăn là tốt. Việc hiểu đúng, áp dụng đúng cách mới thực sự mang lại lợi ích sức khỏe.

Nhịn ăn gián đoạn là gì?

Nhịn ăn gián đoạn không phải là ăn kiêng theo kiểu cắt giảm khẩu phần mà là sắp xếp lại lịch ăn uống. Phổ biến nhất là phương pháp 16:8 (ăn trong 8 giờ, nhịn 16 giờ), 5:2 (ăn bình thường 5 ngày, giảm mạnh calo 2 ngày), hoặc 24-hour fasting (nhịn 24 giờ, 1-2 lần/tuần).

Một số nghiên cứu chỉ ra, khi cơ thể không tiêu hóa liên tục, tế bào sẽ có thời gian “sửa chữa”, giảm viêm, cải thiện đề kháng insulin và kiểm soát cân nặng.

Ai có thể áp dụng?

Người khỏe mạnh, cân nặng dư thừa: Đây là nhóm được khuyến khích thử nếu muốn giảm cân nhẹ, duy trì cân nặng và có thể tuân thủ kỷ luật.

Người làm việc văn phòng ít vận động: Nhịn ăn gián đoạn giúp hạn chế ăn vặt không kiểm soát – “thủ phạm” khiến dân văn phòng dễ tăng cân.

Người đã có thói quen ăn uống lành mạnh: Nếu bạn đã có nền tảng ăn uống cân đối, nhịn ăn gián đoạn sẽ hỗ trợ tốt hơn thay vì trở thành gánh nặng.

Ai tuyệt đối không nên áp dụng?

Phụ nữ mang thai, cho con bú: Đây là giai đoạn cần dinh dưỡng đầy đủ cho mẹ và bé, việc nhịn ăn có thể làm giảm sữa, thiếu dưỡng chất quan trọng.

Người mắc bệnh lý mạn tính, bệnh nền phức tạp: Người tiểu đường tuýp 1, huyết áp thấp, bệnh tim, gan, thận… không được tự ý áp dụng vì có thể hạ đường huyết, rối loạn điện giải.

Trẻ vị thành niên, người cao tuổi: Giai đoạn phát triển hoặc đã lão hóa cần chế độ ăn đều đặn, đủ chất, tránh tình trạng mất cơ, suy kiệt.

Người từng mắc rối loạn ăn uống: Những người có tiền sử chán ăn, cuồng ăn hoặc ám ảnh cân nặng dễ bị ảnh hưởng tâm lý, mất kiểm soát nếu nhịn ăn sai cách.

Những hiểu lầm phổ biến cần tránh

Nhịn ăn càng dài càng tốt: Nhiều người nghĩ càng nhịn lâu thì càng giảm cân nhanh, nhưng thực tế cơ thể có thể rơi vào trạng thái đói cực độ, dễ ăn bù nhiều hơn, rối loạn chuyển hóa, mất cơ bắp.

Muốn giảm cân chỉ cần nhịn ăn: Nhịn ăn chỉ hỗ trợ một phần, quan trọng là chất lượng bữa ăn, giấc ngủ và tập luyện. Nếu ăn uống bừa bãi trong khung giờ ăn thì cân nặng vẫn tăng.

Lưu ý khi bắt đầu nhịn ăn gián đoạn

Bắt đầu từ từ: Không nên ép bản thân nhịn 16 giờ ngay, hãy bắt đầu với 12 giờ rồi tăng dần khi cơ thể thích nghi.

Ăn đủ chất: Ưu tiên thực phẩm giàu protein, chất xơ, hạn chế đường, thực phẩm chế biến sẵn. Uống đủ nước, trà thảo mộc không đường để hạn chế cảm giác đói.

Lắng nghe cơ thể: Nếu thấy choáng váng, mệt mỏi, hạ đường huyết, cần ngừng ngay và hỏi ý kiến bác sĩ.

Nhịn ăn gián đoạn không phải phép màu cho tất cả mọi người. Muốn áp dụng an toàn, bạn cần hiểu rõ thể trạng, mục tiêu và đặc biệt nên tham khảo chuyên gia y tế để tránh tác dụng phụ không đáng có. Hãy nhớ: không có cách giảm cân hay “giữ dáng” nào hiệu quả bằng việc ăn uống cân bằng, ngủ đủ và vận động đều đặn mỗi ngày.